Stulecie religii
Przygotowując cykl na stulecie odzyskania niepodległości przez Polskę, nie mogliśmy pominąć religii, która w naszym kraju pełniła i pełni ważną i znaczącą funkcję. A jej losy przez ostatnie stulecie były zmienne i często niełatwe.
Dominujące znaczenie pozostaje po stronie Kościoła katolickiego, ale warto przypomnieć, że przed wojną struktura społeczna, zasięg terytorialny i skład narodowościowy powodował, że jedynie 62% obywateli było wyznania katolickiego, aż 11% stanowili prawosławni, nieco mniej obywateli było wyznania mojżeszowego, zaś blisko milion Polaków było protestantami.
Czas międzywojnia to okres, kiedy religie w Polsce istnieją we względnej tolerancji. Gorszy moment przychodzi wraz z wojną, gdy holocaust znaczy na polskich ziemiach także koniec wyznawców judaizmu. Wielu prawosławnych znajduje się w orbicie sowietów, którzy głosząc deklaratywny ateizm, zarazem fizycznie tępią wszelką religijność. We wrześniu 1939 r. prymas Polski kard. August Hlond wraz z rządem kieruje się na emigrację, gdzie w 1944 r. zostaje aresztowany przez gestapo na terytorium rządu Vichy.
A potem przychodzi czas komunizmu w Polsce i kolejny trudny okres wszystkich religijnych wyznań. Kościół katolicki pozostaje największą społeczną siłą poza kontrolą władzy, więc musi dojść do konfrontacji i w 1953 r. prymas kard. St. Wyszyński zostaje aresztowany na trzy lata. Później, choć komuniści ograniczają represje, to napięcie pozostaje. Władze PRL nie wyrażają zgody na przyjazd papieża Pawła VI na obchody Millenium, a polski Kościół za pojednawczy list do biskupów niemieckich jest brutalnie atakowany. Wszystko się zmienia, gdy 16 X 1978 r. Karol Wojtyła zostaje wybrany papieżem, przyjmując imię Jana Pawła II. To dla Kościoła katolickiego w Polsce czas przełomowy, ale też dla samej Polski, gdzie każda jego pielgrzymka ma charakter ogólnonarodowy i znaczący.
Czasy po 1989 r. wolimy oceniać z własnej perspektywy. Niektórzy odbierają wzrost znaczenia Kościoła katolickiego lepiej, inni gorzej, ale nie sposób zaprzeczyć jego sile i znaczeniu. Tak jak i religijności Polaków. Dlatego drugie spotkanie z cyklu Stulecia Niepodległości, w którym prezentujemy polską historię na przestrzeni ostatnich stu lat, poświęcimy religii i zmianom, które zachodziły w jej obrębie. W najbliższy czwartek 17 maja w Muzeum Ziemi Mińskiej o godz. 18.00 przy ul. Okrzei 16, będziemy gościć dr. Sebastiana Dudę, redaktora „Więzi”, który przybliży nam dzieje religii w Polsce na przestrzeni ostatniego stulecia. Zapraszam wszystkich serdecznie.
Leszek Celej
- Zapraszamy na romantyczny spektakl w Siennicy - 21 października 2022
- Jakie są rodzaje masła orzechowego i jakie mają one właściwości? - 18 września 2022
- W jakich okolicznościach szambo 8m³ będzie dobrym wyborem? - 15 września 2022
